Piszczące klocki hamulcowe - reklamacja. I kto tu jest winny?

Komfort jazdy ulubionym pojazdem to nie tylko moc silnika, wyposażenie, ale także sprawnie działające hamulce. Ponieważ to hamulce dają nam poczucie bezpieczeństwa podczas codziennego poruszania się po drogach i podczas wypadów  wakacyjnych i weekendowych.

Bardzo dobre działanie układu hamulcowego  to dobry okresowy serwis oraz dobór elementów eksploatacyjnych, co ma nam zapewnić komfort, że nasz pojazd zatrzyma się właśnie wtedy, kiedy go potrzebujemy najbardziej i w miejscu, gdzie byśmy chcieli.

Codzienna eksploatacja statystycznego użytkownika sprowadza się do krótkich odcinków, podczas dojazdu do miejsca pracy i powrotu do domu z zakupami. Oczekujemy komfortowego działania hamulca, bo prędkość jest ograniczona korkami i przepisami.

Natomiast kierowca, który porusza się po drogach ekspresowych i autostradach, dojeżdżając do miejsca pracy czy do klienta porusza się często szybko i wielokrotnie używa hamulca, licząc na jego bardzo wysoką skuteczność oraz komfort, a w efekcie: bardzo krótką drogę zatrzymania związaną z czasem reakcji i siłą nacisku na pedał hamulca.

Jak poprawnie dobrać klocki i tarcze hamulcowe do pojazdu, tak aby spełniły oczekiwania użytkownika w każdej sytuacji? Niezależnie od tego czy sunie w miejskich korkach tylko do pracy czy też wybiera się na wakacje mocno dociążonym pojazdem i przemieszcza się z dużą prędkością po autostradzie?

Dobór elementów pary trącej tarcze, klocki hamulcowe to wyzwanie także dla warsztatu. Kierowca często wybiera produkt tani, którego jakość nie jest kluczowym elementem doboru. Takie podejście ma ”krótkie nogi”, ponieważ rezygnując z jakości, ryzykujemy brak hamulców wtedy kiedy możemy ich potrzebować najbardziej.

Decydując się na serwis układu hamulcowego warto zainwestować w bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu drogowego, poprzez zastosowanie elementów eksploatacyjnych producenta, który oferuje produkt o jakości OE (np. ATE). Zwłaszcza jeśli poprzednie klocki nie spełniały Waszych oczekiwań.

Czy klocki hamulcowe piszczą?

Po zamontowaniu nowych tarcz i klocków, po różnym okresie eksploatacji, np. zaraz po dotarciu, po kilku tysiącach przejechanych kilometrów lub po okresie jesienno–zimowym przy hamowaniu słychać nieprzyjemny dla ucha pisk. Niepożądany dźwięk, który jest mocno denerwujący. Co się stało? Dlaczego moje hamulce piszczą? Poprzednie nie piszczały! Reklamacja w warsztacie gotowa.

Może przypomnijmy sobie co to jest ten „pisk”. Jest to częstotliwość drgań, która nas denerwuje w zakresie wysokich częstotliwości akustycznych. Podczas hamowania współpraca klocka z tarczą powoduje drgania, ale drgania te często wzmacniane są przez inne elementy, np. elementy układu kierowniczego lub zawieszenia. Klocki hamulcowe o jakości OE, tak jak i klocki seryjne są wyposażane w procesie produkcji w elementy mające na celu tłumienie drgań powstałych podczas docisku klocka do tarczy hamulcowej.

Dlaczego więc po zmiana w serwisie klocków lub tarcz i klocków na nowe mamy problem piszczenia?

Przyczyn może być kilka. Oto one:

Podczas wymiany klocków na nowy zestaw nie wykonano poprawnego czyszczenia zacisku, w szczególności prowadnic klocka hamulcowego na jarzmie zacisku, co powoduje brak wymaganej odległości pomiędzy klockiem a jarzmem. Wytarcia eksploatacyjne jarzma zacisku również powodują drgania. Niepoprawnie wykonano czyszczenie powierzchni tłoka hamulcowego i przeciwległej powierzchni zacisku. W tym wypadku brak równoległości przenosi się na klocki powodując uszkodzenia i drgania.

Tuleje ATE System

Zestaw do wymiany

Zostały nasmarowane elementy zacisku hamulca, które nigdy nie powinny być smarowane, tak jak tuleje gumowe prowadzące w zaciskach systemu ATE. Tuleje te powinny być wymieniane co 100 tysięcy kilometrów przebiegu lub przy 3 wymianie zestawu klocków hamulcowych. Bez względu na stan tulei gumowych i elementu stalowego prowadzącego. W tym miejscu niestety przez brak wiedzy stosowane są smary, które nigdy nie powinny się tam znaleźć. Doprowadza to do braku szczeliny roboczej pomiędzy klockiem a tarczą i w konsekwencji do uszkodzenia tarczy hamulcowej – wibracje podczas hamowania po przejechaniu kilku tysięcy kilometrów. Problemem są również stosowane tuleje gumowe niskiej jakości, które powodują identyczny skutek.

Zestaw do czyszczenia LUCAS

W zaciskach Firm TRW czy Bosch zalecane jest używanie smaru. Nie oznacza to, że można użyć każdego. Należy pamiętać o częstej wymianie tulei gumowych i montowaniu w odpowiednim miejscu. Tak jak w zaciskach ATE występują tuleje z wkładką z tworzywa sztucznego (niedostępne w zamiennikach) i muszą być założone w odpowiednim miejscu. Sam sposób montażu czy to tulei gumowych czy prowadnic w jarzmie musi poprzedzać poprawne przygotowanie miejsca ich osadzenia z zastosowaniem odpowiednich narzędzi, aby nie spowodować owalizacji cylindrycznych otworów.

Zestaw do czyszczenia ATE

Praca układu hydraulicznego, płyn hamulcowy i praca tłoka hamulcowego w zacisku jest bardzo ważna w kontekście uszkodzeń tarcz czy ponadnormatywnego zużywania się klocków, a nie wspomnę o piskach podczas hamowania .
Klocki hamulcowe OE i klocki zamienne o jakości OE (np. ATE Original) zawierają elementy lub cechy, których zadaniem jest powodować poprawną pracę klocków w zacisku, na przykład: wymagane dodatkowe taśmy samoprzylepne na blasze klocka, która wymaga przyklejenie klocka do przygotowanej powierzchni na klocku, np. VW T5-T6.

Naklejka 3M

Zastosowanie dodatkowych płytek, blaszek antywibracyjnych montowanych na samym klocku lub tłoku hamulcowym w odpowiedni sposób (kierunkowa praca klocków). Co ciekawe występują jako element dodatkowy, poza zakresem dostawy opakowania z klockami. Elementy te lądują często w koszu na śmieci, bo w zamiennikach zastosowano inne rozwiązanie i do nich nie pasują. Skutkiem tego zastosowanie klocków OE lub w jakości OE powoduje pisk podczas hamowania, bo brak wiedzy spowodował, że nie zastosowano właśnie tych dodatkowych elementów pomiędzy klockami a zaciskiem .Można w niektórych wypadkach zastąpić zestawem nakładek antywibracyjnych ATE 13.0460-0400.2

Dodatkowe blaszki do Toyoty i Mitsubishi

Zestaw naklejek antywibracyjnych ATE

Problem dotyczy często wadliwego montażu klocków hamulcowych „kierunkowych”. Takie klocki muszą być zamontowane zgodnie z wiedzą lub oznaczonym kierunkiem montażu. Wymagane bywają dodatkowe blaszki pomiędzy klockami a zaciskiem, powodujące kierunkowy ich montaż. Niestety temat niezauważany podczas montażu zestawu klocków.

Klocek Kierunkowy

Podchodzenie doświadczeniem do montażu klocków hamulcowych jest mocno zgubne. Cechy klocków i sposób montażu musi być oparty o dokumentacje serwisową i stosowanie tych informacji. Bywają rozwiązania oznaczane na klockach hamulcowych tylko OE lub dobrych producentów. Brak tej wiedzy, niestosowanie się do zaleceń lub stosowanie elementów zamiennych bez cech klocka OE doprowadza do uszkodzeń zacisków i oczywiście wadliwej pracy,skutkującej miedzy innymi piskiem podczas hamowania w różnych momentach.

VW T5 T6 Klocki hamulcowe ATE

VW T5 T6 Klocki innych producentów

W takim razie, jakie klocki do mojego auta?

Mieszanki klocków w zależności od producenta i przeznaczenia uchodzą za mieszanki miękkie i twarde. W sporcie są mieszanki tak zwane twarde, lubiące piszczeć ale, które powodują, że wyhamowanie pojazdu bez względu na temperaturę elementów trących jest przewidywalne. Mieszanki na budowę klocka hamulcowego do zwykłych pojazdów poruszających się po drogach z części zamiennych dostępnych AM często są mieszankami tak zwanymi miękkimi. Hamowanie przy zastosowaniu takich mieszanek powoduje często problem z drogą zatrzymania przy mocno rozgrzanych hamulcach, np. hamowanie przy prędkościach autostradowych dociążonym pojazdem.

Hamowanie przy takich mieszankach jest komfortowe w trybie jazdy miejskiej – brak pisku i skuteczność. Natomiast jazdę autostradową charakteryzuje wtedy mocno spadająca skuteczność hamulca na skutek rozgrzania. Dzisiaj trzeba pogodzić cenę, komfort i skuteczność, bez względu na to jak właśnie eksploatujemy pojazd: wolna jazda miejska czy szybki ruch autostradowy. Zawsze zalecamy klocki posiadające cechy i jakość OE. Klocki takie w połączeniu z systemem hamulcowymi muszą zadziałać w każdej z opisanych, powodując odpowiednią drogę zatrzymania pojazdu. A czy nie o to chodzi ?

Skoro mówimy o piszczących klockach, to nie sposób zapomnieć o tarczach hamulcowych. Przegrzana tarcza hamulcowa zmienia powierzchniowo strukturę, powodując zmianę parametrów pary trącej i możliwy pisk podczas hamowania. Zmiana grubości powoduje zmianę masy tarczy i doprowadza do powstawania szybciej wysokich temperatur, mających wpływ na współpracę z klockiem hamulcowym i możliwy pisk podczas hamowanie w różnych momentach, na zimnych lub gorących tarczach. Dzisiejsze tarcze, a szczególnie 2-częściowe (np. BMW) wskazania do wymiany mają często po jednym komplecie klocków hamulcowych. Ich minimalna grubość w stosunku do maksymalnej to 0,8 mm na stronę.

Uszkodzenia eksploatacyjne pierścienia trącego tarczy, a co za tym idzie, klocków hamulcowych. Szczególnie w okresie jesienno- zimowym. Uszkodzenia powstają na płaskiej powierzchni tarczy, wskutek dostawania się wraz z powietrzem do wentylacji zanieczyszczeń zewnętrznych. Zanieczyszczenia w postaci drobinek piasku czy żwiru dostają się na powierzchnię pomiędzy klocek i tarczę, powodując wyrwy w klocku i pierścieniową deformację tarczy hamulcowej. Pisk podczas hamowania gotowy, nie wspominając o współpracy takiej tarczy z nowym kompletem klocków. Sama korozja przy małej eksploatacji pojazdu powoduje uszkodzenia tarczy i klocka. Pisk i głośna praca – gotowa reklamacja.

Jak widać temat pisku w hamulcach jest tematem złożonym i odpowiedź na pytanie dlaczego klocki piszczą podczas hamowania jest niemożliwa bez oględzin pojazdu w serwisie i rozpoznaniu złożonego problemu montażowego oraz eksploatacyjnego, jak i doboru elementów jak tarcze i klocki. A jak odpowiedzieć na pytanie: Mamy tarcze firmy X a klocki Firmy Y. Podczas hamowana piszczą, a wcześniej klocki Y z innymi tarczami Z nie piszczały. Gdzie problem? W tarczach czy klockach? To chyba problem nie do rozwiązania, a reklamacja jest… Dlatego zalecamy montaż kompletu jednego producenta i w wypadku poprawnego montażu w serwisie, zgodnie z wiedzą i sztuką, wiadomo gdzie zgłosić reklamację. Dbając o najwyższą jakość oferowanych produktów i najwyższą skuteczność hamulca, w każdych warunkach, Firma ATE bierze odpowiedzialność za swoje produkty i wspiera mechaników w problemach montażowych i po-montażowych.                                                

 

Marek Warmus
Doradca Techniczny ATE